സാര്‍ക്കിന് പകരമായി ഒരു പുതിയ പ്രാദേശിക കൂട്ടായ്മ സൃഷ്ടിക്കാന്‍ പാകിസ്ഥാനും ചൈനയും പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നതായി റിപ്പോര്‍ട്ടുകള്‍ പുറത്തുവന്നിരുന്നു. ഇസ്ലാമാബാദും ബീജിംഗും തമ്മിലുള്ള പ്രാദേശിക കൂട്ടായ്മയെക്കുറിച്ചുള്ള ചര്‍ച്ചകള്‍ പുരോഗമിക്കുകയാണെന്ന് പാകിസ്ഥാനിലെ ദി എക്‌സ്പ്രസ് ട്രിബ്യൂണിലെ ഒരു റിപ്പോര്‍ട്ട് പറയുന്നു. സാര്‍ക്കില്‍ ഇന്ത്യ ഒരു പ്രമുഖ അംഗമാണ്. ജൂണ്‍ 19 ന് ചൈനയിലെ കുന്‍മിങ്ങില്‍ നടന്ന പുതിയ പ്രാദേശിക കൂട്ടായ്മ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള യോഗത്തില്‍ ബംഗ്ലാദേശും പങ്കെടുത്തിരുന്നുവെന്നാണ് റിപ്പോര്‍ട്ട്.

സാര്‍ക്കിന്റെ ഭാഗമായിരുന്ന മറ്റ് ദക്ഷിണേഷ്യന്‍ രാജ്യങ്ങളെ പുതിയ ഗ്രൂപ്പില്‍ ചേരാന്‍ ക്ഷണിക്കുക എന്നതായിരുന്നു, ജൂണ്‍ 19 ന് കുന്‍മിങ്ങില്‍ നടന്ന യോഗത്തിന്റെ ആത്യന്തിക ലക്ഷ്യം. 

1985 ഡിസംബര്‍ 8 ന് ബംഗ്ലാദേശിലെ ധാക്കയില്‍ വെച്ച് അതിന്റെ ചാര്‍ട്ടര്‍ അംഗീകരിച്ചുകൊണ്ട് സൗത്ത് ഏഷ്യന്‍ അസോസിയേഷന്‍ ഫോര്‍ റീജിയണല്‍ കോ-ഓപ്പറേഷന്‍ (സാര്‍ക്ക്) രൂപീകരിച്ചു. ഏഴ് സ്ഥാപക അംഗങ്ങള്‍ ഉണ്ടായിരുന്നപ്പോള്‍, അഫ്ഗാനിസ്ഥാന്‍ ഗ്രൂപ്പില്‍ ചേര്‍ന്നു. 2007 ല്‍.

പ്രവര്‍ത്തന രഹിതമായി സാര്‍ക്ക് 

2014 ലെ കാഠ്മണ്ഡു ഉച്ചകോടിക്ക് ശേഷം സാര്‍ക്ക് നേതാക്കള്‍ കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തിയിട്ടില്ല. എങ്കിലും കോവിഡ്-19 അടിയന്തര ഫണ്ട് നിര്‍ദ്ദേശിക്കുന്നതിനായി 2020 ല്‍ ഇന്ത്യന്‍ പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയാണ് ആദ്യത്തെ സാര്‍ക്ക് വീഡിയോ കോണ്‍ഫറന്‍സ് ആരംഭിച്ചത്. ഇന്ത്യയുടെ സംഭാവനയായി 10 മില്യണ്‍ ഡോളര്‍ അദ്ദേഹം വാഗ്ദാനം ചെയ്തു. 19-ാമത് സാര്‍ക്ക് ഉച്ചകോടി ആ വര്‍ഷം നവംബറില്‍ ഇസ്ലാമാബാദില്‍ നടക്കാനിരുന്നു, എന്നാല്‍ പാകിസ്ഥാന്‍ സ്‌പോണ്‍സര്‍ ചെയ്ത ഉറി ഭീകരാക്രമണത്തില്‍ 17 ഇന്ത്യന്‍ സൈനികര്‍ കൊല്ലപ്പെട്ടതിനെത്തുടര്‍ന്ന് ഇന്ത്യ അത് ബഹിഷ്‌കരിക്കാന്‍ തീരുമാനിച്ചു.

ഭീകരവാദത്തെയും പ്രാദേശിക ഇടപെടലുകളെയും കുറിച്ചുള്ള ആശങ്കകള്‍ ചൂണ്ടിക്കാട്ടി അഫ്ഗാനിസ്ഥാന്‍, ബംഗ്ലാദേശ്, ഭൂട്ടാന്‍ എന്നീ രാജ്യങ്ങളും ഉച്ചകോടിയില്‍ നിന്ന് പിന്മാറി. ഉച്ചകോടി റദ്ദാക്കി - അതിനുശേഷം അത് പുനക്രമീകരിച്ചിട്ടില്ല. പ്രാദേശിക സംയോജനത്തിനും കണക്റ്റിവിറ്റിക്കും ഒരു പുതിയ സംഘടന കാലഘട്ടത്തിന്റെ ആവശ്യമാണെന്ന് പാകിസ്ഥാനും ചൈനയിക്കും ബോധ്യപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു എന്ന് എക്‌സ്പ്രസ് ട്രിബ്യൂണ്‍ റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്തിരുന്നു.

ശ്രീലങ്ക, മാലിദ്വീപ്, അഫ്ഗാനിസ്ഥാന്‍ എന്നിവയുള്‍പ്പെടെയുള്ള സാര്‍ക്ക് അംഗങ്ങള്‍ പുതിയ ഗ്രൂപ്പിന്റെ ഭാഗമാകുമെന്നാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്. ധാക്ക, ബീജിംഗ്, ഇസ്ലാമാബാദ് എന്നിവയ്ക്കിടയില്‍ ഉയര്‍ന്നുവരുന്ന ഏതെങ്കിലും സഖ്യം എന്ന ആശയം ബംഗ്ലാദേശ് തള്ളിക്കളഞ്ഞു. ജൂണ്‍ 19 ന് കുന്‍മിങ്ങില്‍ നടന്ന കൂടിക്കാഴ്ചയെക്കുറിച്ച് അഭിപ്രായം ചോദിച്ചപ്പോള്‍, തങ്ങള്‍ ഒരു സഖ്യവും രൂപീകരിക്കുന്നില്ലെന്നാണ് ധാക്കയുടെ വിദേശകാര്യ ഉപദേഷ്ടാവ് എം തൗഹിദ് ഹൊസൈന്‍ പറഞ്ഞു.

അത് ഔദ്യോഗിക തലത്തിലുള്ള ഒരു യോഗമായിരുന്നുവെന്നും രാഷ്ട്രീയ തലത്തിലല്ലെന്നും ഹൊസൈന്‍ പറയുന്നു. ഒരു സഖ്യവും രൂപീകരിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു ഘടകങ്ങളും ഇതില്‍ ഉണ്ടായിരുന്നില്ലെന്നും അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേര്‍ത്തു. പുതിയ കൂട്ടായ്മയില്‍ ചേരാന്‍ ഇന്ത്യയെ ക്ഷണിക്കുമെന്നും എന്നാല്‍ അതിന്റെ വ്യത്യസ്ത താല്‍പ്പര്യങ്ങള്‍ കണക്കിലെടുക്കുമ്പോള്‍, അത് പോസിറ്റീവായി പ്രതികരിക്കാന്‍ സാധ്യതയില്ലെന്നും നയതന്ത്ര വൃത്തങ്ങളെ ഉദ്ധരിച്ച് റിപ്പോര്‍ട്ട് പറയുന്നു.

മെച്ചപ്പെട്ട പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിനും കണക്റ്റിവിറ്റിക്കും വേണ്ടി ഇന്ത്യ സാര്‍ക്കിനെ ഉപയോഗിക്കാന്‍ ശ്രമിച്ചപ്പോള്‍, പാകിസ്ഥാന്‍ നേട്ടങ്ങള്‍ കൊയ്യാന്‍ മാത്രമാണ് ശ്രമിച്ചത്. ഏപ്രില്‍ 22-ലെ പഹല്‍ഗാം ഭീകരാക്രമണത്തെത്തുടര്‍ന്ന് ഇന്ത്യ നിര്‍ത്തിവച്ച സാര്‍ക്ക് വിസ ഇളവ് പദ്ധതിയുടെ ഗുണഭോക്താവായിരുന്നു അത്. അംഗ രാജ്യങ്ങള്‍ക്കിടയില്‍ പ്രാദേശിക ഐക്യവും സാമ്പത്തിക സംയോജനവും വളര്‍ത്തിയെടുക്കുന്നതിനാണ് സാര്‍ക്ക് രൂപീകരിച്ചത്.

ഏറ്റവും വലിയ അംഗമെന്ന നിലയില്‍ ഇന്ത്യ, സാര്‍ക്കിന് ഗണ്യമായ ധനസഹായം നല്‍കിക്കൊണ്ടും, അംഗരാജ്യങ്ങള്‍ക്കിടയില്‍ വിദ്യാഭ്യാസ, സാമ്പത്തിക സഹകരണം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി സാര്‍ക്ക് വികസന ഫണ്ട്, ന്യൂഡല്‍ഹിയിലെ സൗത്ത് ഏഷ്യന്‍ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി തുടങ്ങിയ സംരംഭങ്ങള്‍ക്ക് നേതൃത്വം നല്‍കിക്കൊണ്ടും സാര്‍ക്കിന് ഗണ്യമായ സംഭാവന നല്‍കി.

എന്നിരുന്നാലും, പാകിസ്ഥാന്റെ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍, പ്രത്യേകിച്ച് വ്യാപാര പ്രോട്ടോക്കോളുകള്‍, തീവ്രവാദ വിരുദ്ധ സംവിധാനങ്ങള്‍ തുടങ്ങിയ സംരംഭങ്ങളെ തടയാന്‍ സാര്‍ക്ക് വീറ്റോ ഉപയോഗിച്ചത്, സംഘടനയുടെ ഫലപ്രാപ്തിയെ തടസപ്പെടുത്തി. ഉദാഹരണത്തിന് 2014-ല്‍ കാഠ്മണ്ഡുവില്‍ നടന്ന സാര്‍ക്ക് ഉച്ചകോടിയില്‍ പാകിസ്ഥാന്‍ സാര്‍ക്ക് മോട്ടോര്‍ വാഹന കരാറിനെ വീറ്റോ ചെയ്തു. അംഗരാജ്യങ്ങള്‍ക്കിടയില്‍ യാത്രാ, ചരക്ക് വാഹനങ്ങളുടെ അതിര്‍ത്തി കടന്നുള്ള നീക്കത്തിനുള്ള നിര്‍ദ്ദിഷ്ട ചട്ടക്കൂടിനെ അത് തടഞ്ഞു. പാകിസ്ഥാന്റെ ഈ തടസ്സം ഇന്ത്യ, ബംഗ്ലാദേശ്, ഭൂട്ടാന്‍, നേപ്പാള്‍ എന്നിവയെ 2015-ല്‍ ഉപ-റീജിയണല്‍ ബിബിഐഎന്‍ മോട്ടോര്‍ വാഹന കരാര്‍ പിന്തുടരാന്‍ പ്രേരിപ്പിച്ചു.

അതേസമയം, സാര്‍ക്ക് കൂട്ടായ്മയുടെ കീഴില്‍ ദുരന്തനിവാരണത്തിലും പുനരുപയോഗ ഊര്‍ജ്ജ ഉല്‍പ്പാദനത്തിലും സംയുക്ത ശ്രമങ്ങള്‍ക്കൊപ്പം, അടിസ്ഥാന സൗകര്യ വികസനത്തിലും സാമൂഹിക പദ്ധതികളിലും ഇന്ത്യ, നേപ്പാള്‍, ഭൂട്ടാന്‍ എന്നീ രാജ്യങ്ങള്‍ സഹകരണം മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോയി.

2016-ലെ ഉറി ആക്രമണത്തിനുശേഷം സംഘര്‍ഷങ്ങള്‍ രൂക്ഷമായി, ഇന്ത്യയും മറ്റ് അംഗരാജ്യങ്ങളും ഇസ്ലാമാബാദ് ഉച്ചകോടി ബഹിഷ്‌കരിക്കുന്നതിലേക്ക് നയിച്ചു, ഇത് 2014 മുതല്‍ സാര്‍ക്കിന്റെ നിഷ്‌ക്രിയത്വത്തിലേക്ക് നയിച്ചു. അതിര്‍ത്തി കടന്നുള്ള ഭീകരതയെ പാകിസ്ഥാന്‍ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതും പ്രധാന വിഷയങ്ങളില്‍ സഹകരിക്കാന്‍ വിസമ്മതിക്കുന്നതും ബഹുരാഷ്ട്ര ഗ്രൂപ്പിംഗിന്റെ അഭിലാഷങ്ങളെ സ്തംഭിപ്പിച്ചു.

ഫേസ്ബുക്കിൽ വാർത്തകൾ അറിയാൻ പേജ് ലൈക്ക് ചെയ്യുക Facebook ലിങ്ക് 👇
ഫേസ്ബുക് പേജ് ലൈക്ക് ചെയ്യാൻ ഈ ലിങ്കിൽ (https://www.facebook.com/vachakam/) ക്ലിക്ക് ചെയ്തിട്ട് ലൈക്ക് / Follow ബട്ടൺ ക്ലിക്ക് ചെയ്യുക. ഒപ്പം vachakam.com ന്റെ YouTube ചാനൽ സബ്സ്ക്രൈബ് ചെയ്യാനും മറക്കല്ലേ...
ചാനൽ ലിങ്ക്: https://www.youtube.com/channel/UCXRVmXRlpFL8TzgXtb8IIyw?sub_confirmation=1